INNOWACYJNI KREATYWNI TWÓRCY – LAUREACI SZKOLNEGO KONKURSU RZEŹBA Z RECYKLINGU >TRZY ŻYWIOŁY<
***
Zespół Szkół w Grójcu
– KUŹNIĄ INNOWACYJNYCH KREATYWNYCH ROZWIĄZAŃ – TWÓRCZYCH PROJEKTÓW
SŁOWOM tej STAROŻYTNEJ RZYMSKIEJ PRZYSIĘGI MAŁŻEŃSKIEJ, wypowiadanym przez kobietę, towarzyszył obrzęd – o symbolicznym znaczeniu – wspólnego wychylenia pucharu wina, którego pierwsze i ostatnie krople strącane były dosłownie właśnie na ziemię pod stopy nowożeńców w ofierze Matce-Ziemi – Gai. Gest ten metaforycznie oddawał nie tylko spektakularnym gestem potwierdzany stan jedności – przed obliczem Matki-Ziemi – pomiędzy nowopoślubionymi małżonkami, ale był też alegorycznym wyrazem świadomości „skazania” człowieka na Ziemię-Matkę – i dobrowolnego przyjęcia tego faktu – poddania się jego nieuchronności tak jak pojmowali to Grecy, gdyż zarówno samo imię jak i jego znaczenie Rzymianie właśnie od Greków przejęli.
Jako, że wywodzimy się z kręgu kultury śródziemnomorskiej to i współcześnie nawiązujemy do antycznej tradycji zdrowego pojmowania korelacji między Planetą i Człowiekiem, ale ogarniamy zagadnienie bogatsi o doświadczenie drugiego filaru kultury europejskiej – chrześcijaństwa. Stąd: nagrodzona w SZKOLNYM KONKURSIE RZEŹBA Z RECYKLINGU >TRZY ŻYWIOŁY< – PRACA to INSTALACJA, ukazująca jedność między Człowiekiem – Adamem, będącym ukoronowaniem Bożego Stworzenia – Człowiekiem calos kai aghatos ‘pięknego i dobrego’ i danej mu, by czynił ją sobie odpowiedzialnie poddaną Ziemi, którą Adam dźwiga na swych barkach, „wynosząc” ją ponad żywioły natury.
Inspirację koncepcji RZEŹBY stanowią – powszechnie znane – wydarzenia minionych lat, związane z nawiedzającymi Błękitną Planetę kataklizmami, u podłoża których znajdują się wciąż nieprzeniknione siły natury, znajdujące wyraz w żywiołach: OGNIA, ZIEMI, POWIETRZA i WODY.
OGNIA doświadczyły przecież pustoszone pożarami, zarówno: SKANDYNAWIA, gdzie bohaterscy polscy Strażacy mieli możność okazać SOLIDARNOŚĆ w imieniu wszystkich Polaków, spiesząc z pomocą i służąc ofiarnie wiedzą i doświadczeniem – jaki interior subkontynentu Australii.
ZIEMI, będącej w ustawicznym ruchu: zarówno we Wszechświecie jak i we własnym wnętrzu jądra oraz ustawicznie przemieszczającej się powierzchni płyt tektonicznych litosfery co skutkuje erupcjami wulkanów, trzęsieniami ziemi oraz wtórnymi zjawiskami takimi jak tsunami czego skutków – wcale nie tak dawno doświadczyli mieszkańcy stref aktywnych sejsmicznie we Włoszech.
POWIETRZA, które na skutek gwałtownych zmian ciśnienia nawiedza świat na lądzie: wirującymi trąbami powietrznymi, zwanymi w USA tornadami czy huraganami porywistego wiatru, którego nie tak dawno doświadczyli także Polacy a także na morzu przybierającymi postać gwałtownych i porywistych wiatrów, którym niekiedy towarzyszą silne opady – zwanych cyklonami lub też tajfunami, szkwałami,
WODY z jednej strony życiodajnej a z drugiej groźnej siły powodzi – wyniku występowania wód z brzegów naturalnych zbiorników wodnych czy też na skutek regulacji poziomu wody zbiorników retencyjnych w czasie nadmiernych incydentalnych opadów atmosferycznych lub cyklicznych w czasie pory deszczowej – np.: monsunowej.
Osobne miejsce zajmuje zjawisko tsunami, które nie tak dawno nawiedziło Japonię, będące skutkiem trzęsienia ziemi dna morskiego, które wywołuje falę zmiatającą wszystko z powierzchni ziemi.
Należy też wspomnieć, że niekiedy takim „piątym żywiołem” staje się sam CZŁOWIEK jako zarzewie ognia, istota ruszająca ziemię z posad podziemnymi próbami jądrowymi, potrafiąca wywoływać dziś burze, deszcze, susze przy pomocy techniki, ale i rabunkowej gospodarki: wydobywania surowców, monokulturowych upraw …
INSTALACJA zbudowana jest w dominującej części z plastiku – z kolorowych butelek, reklamówek, korków oraz folii, ale posłużyłem się także innymi surowcami wtórnymi: złomem metalowym, makulaturą. Całość zespoliłem klejem na gorąco. Pierwszym etapem realizacji PROJEKTU – w fazie realizacji rzeźby – było uformowanie przez mozolne wyklejanie z butelek kuli ziemskiej.
Następnie zacząłem tworzyć alegorie poszczególnych żywiołów.
Ostatni etap pracy został poświęcony przedstawieniu człowieka ery plastiku i umieszczenie go w centrum żywiołów – tak, aby trzymał GLOB wysoko nad głową, uniesiony ku niebu.
Postać wykonałem dlatego, że bez tych żywiołów ludzie nie mogli by żyć na ziemi. Są one może niebezpieczne lecz bez wody umarlibyśmy z pragnienia bez powietrza atmosferycznego dusilibyśmy się i nie przeżylibyśmy, ziemia jest nam potrzebna do uzyskiwania pożywienia a ogień – ściślej mówiąc umiejętność jego krzesania go, panowania nad nim – wyniósł ludzkość na wyższy poziom cywilizacji, bo: ogrzewa, daje światło i pozwała przetwarzać jedzenie – co znakomicie pokazuje film p t: Walka o ogień.
Nigdy w pełni nie zapanujemy nad żywiołami – możemy tylko je obserwować, minimalizować skutki ich niszczycielskich sił.
Ludzie zaniedbali swoje obowiązki Ukoronowania Stworzenia, często czyniąc sobie z Ziemi niewolnicę, zapominając, że JEST DAREM danym i zadanym Człowiekowi i nie sobie ją zawdzięczają a tym samym zapominają o WARTOŚCI DARU sami stając się niszczącym „piątym żywiołem”, doprowadzając do śmierci miliony braci oraz skazując na zagładę wiele gatunków - bezpowrotnie utraconej – flory i fauny.
Gdy wszystkie elementy znalazły się na miejscu – tabliczkami z opisami poszczególnych żywiołów – dopełniłem całości:
TRZĘSIENIA ZIEMI. Budowa geologiczna ziemi sprawia, że skorupa ziemska jest niestabilna. Ruchy płyt kontynentalnych, ścierające się masy skalne są przyczyną uwolnienia się potężnej energii w postaci fal sejsmicznych. Zjawisko to jest bardzo powszechne. Co roku rejestruje się około 10 000 wstrząsów skorupy ziemskiej. Średnio co 52 dni, na lądzie dochodzi do trzęsienia ziemi o sile przekraczającej 4 stopnie w dziesięciostopniowej skali Richtera. Do najgroźniejszych w historii należy zaliczyć – spośród odnotowanych i opisanych – trzęsienie ziemi w: Chinach w 1556 roku, które spowodowało śmierć około 830 000 osób. W Europie największe trzęsienie ziemi miało miejsce w 1755 roku i zniszczyło Lizbonę, pochłaniając około 60 000 ofiar. Według „statystyki” w samym tylko 1976 roku – według nieoficjalnych danych – w trzęsieniach ziemi mogło zginąć nawet 650 000 osób. W XX wieku najtragiczniejsze w skutkach kataklizmy nawiedziły Sycylię w 1908 roku => 75 000 ofiar, Japonię w 1923 roku =>140 000, Armenię w 1988 roku => 25 000, Turcję w 1999 roku => 17 000. Trzęsienia ziemi powodują nie tylko ogromne zniszczenia, ale i nieodwracalne – na wiele pokoleń – zmiany w wyniku których dochodzi do poważnych zmian w ukształtowaniu terenu. Podczas wspomnianego wcześniej kataklizmu w Japonii w 1923 roku doszło do połączenia wyspy Nojima z półwyspem Chiba.
WYBUCHY WULKANÓW W rejonach o najwyższej aktywności sejsmicznej występuje zagrożenie erupcji wulkanów. W wyniku gwałtownych przemian w skorupie ziemskiej olbrzymie ilości płynnych skał zwanych magmą wydostają się na powierzchnię ziemi. Lawa, głazy oraz pył wulkaniczny – pumeks są przyczyną olbrzymich zniszczeń oraz pociągają za sobą śmierć setek, a nawet tysięcy osób. Jedna z największych w czasach nowożytnych była erupcja wulkanu Krakatau w 1883 roku, która wywołała 30-metrową falę a ta spowodowała śmierć 36 000 osób i była odczuwalna nawet na oddalonym o 18 000km kanale La Manche. Olbrzymia ilość emitowanego do atmosfery pyłu pociąga za sobą zmiany klimatyczne w skali całego globu. Wybuch Pinatubo przyczynił się do obniżenia średniej temperatury rocznej o pół stopnia, a Krakatau nawet o 1 stopień. Do najbardziej znanych erupcji wulkanów należy zaliczyć wybuch Wezuwiusza, który w 79 r. n.e., który zniszczył starożytne miasta: Pompeje i Herkulanum. Prawdopodobnie śmierć poniosło wówczas15 000 mieszkańców .Współcześnie najwięcej ofiar pochłonął wybuch Pinatubo w 1991 roku. Zginęło wówczas około 700 osób, a 100 000 straciło dach nad głową. Do ciągle czynnych a przez to niebezpiecznych wulkanów należą włoskie wulkany: Wezuwiusz i Etna.
POWIETRZE Huragany i trąby powietrzne występują najczęściej w klimacie tropikalnym, jednak w wyniku ocieplenia się klimatu Ziemi coraz liczniej pojawiają się na terenach, na których do niedawna były zjawiskiem niespotykanym. Niszcząca siła wiejącego z prędkością ponad 200 km/h wiatru jest ogromna. Powoduje uszkodzenia budynków, wyrywanie drzew, potrafi spiętrzyć wodę morską nawet do 30 m. Huraganom towarzyszą obfite opady atmosferyczne. W minionym stuleciu najtragiczniejszym w skutkach był cyklon, który w 1970 roku nawiedził Bangladesz. Szacuje się, że w jego wyniku śmierć poniosło lub zmarło z powodu klęski głodu i epidemii około 300 000 osób. Huragany powodują również olbrzymie straty materialne. Szkody wywołane cyklonem "Andrew" szacuje się na 25 miliardów dolarów. Trąba powietrzna zwana również tornadem, jest jednym z najgwałtowniejszych zjawisk atmosferycznych, jakie występują na ziemi. Powstaje w wyniku zderzenia się ciepłych i wilgotnych frontów atmosferycznych z suchymi masami powietrza. Wiatr powietrza przemieszcza się z prędkością ponad 100 km/h, pozostawiając za sobą pas olbrzymich zniszczeń.
POWODZIE powodują olbrzymie zniszczenia i pociągają za sobą największą liczbę ofiar, na długi czas pozostawiając niebezpieczne skutki, Najczęstszymi przyczynami powodzi są :obfite opady atmosferyczne, gwałtowne topnienia śniegu, sztormy, huragany oraz fale tsunami, ocieplenie klimatu. Największe powodzie występują w Chinach w rejonie wielkich rzek. W 1931 roku w wyniku wystąpienia z brzegów Żółtej rzeki śmierć poniosło około 4 milionów osób. W 1953 roku wyjątkowo silny sztorm na Morzu Północnym był przyczyną zalania znacznych obszarów Belgii i Holandii. W powodzi zginęło wówczas około1 800 osób. W Polsce do najgroźniejszych rzek należą: Wisła, Odra, Warta oraz rzeki i strumienie górskie. W 1997 roku powódź w dorzeczu Odry spowodowała zalanie około 2 600 miejscowości, śmierć poniosło ponad 60 osób a straty materialne oszacowane zostały na blisko 2 miliardy dolarów. Duże szkody przyniosła powódź w 2001 roku, która objęła południowe i centralne rejony kraju.
POŻAREM określa się niekontrolowany proces spalania w miejscu do tego nieprzeznaczonym. Warunkiem jego powstania jest tlen, paliwo i płomień. Rozróżniamy dwa rodzaje pożarów: naturalne i wywołane działalnością człowieka. Przyczyną pożary lasów mogą być wyładowania atmosferyczne. Należą do najczęściej występujących klęsk żywiołowych, powodują powstawanie toksycznych substancji unoszonych wraz z dymem na duże odległości, a więc przyczyniają się do dewastacji środowiska przyrodniczego
RAFAŁ KOPEĆ Uczeń klasy 1c Zespołu Szkół w Grójcu
– pod kierunkiem Nauczyciela języka polskiego i wiedzy o kulturze – Lidii Wojnowskiej Członka Zespołu d/s Uczniów zdolnych
– sekcja KREATYWNYCH TWÓRCÓW w ramach PEDAGOGICZNEJ INNOWACJI PROGRAMOWO – METODYCZNEJ > KREATYWNI TWÓRCY <
Fundacja Edukacyjna "Perspektywy" potwierdza, że Technikum w ZS im. AK Obwodu "Głuszec” - Grójec w Grójcu jest wśród najlepszych techników w Polsce sklasyfikowanych w Rankingu Liceów i Techników PERSPEKTYWY 2024 i przysługuje mu tytuł "BRĄZOWEJ Szkoły 2024"
