Obchodzony 21 LUTEGO MIĘDZYNARODOWY DZIEŃ JĘZYKA OJCZYSTEGO, ogłoszony przez UNESCO zwraca uwagę społeczności międzynarodowej na bogactwo różnorodności językowej świata i konieczność jej ochrony.
Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego ustanowiony został w czasie 30. Sesji Konferencji Generalnej UNESCO 17 listopada 1999 roku.
Święto upamiętnia wydarzenia w mieście Dhace (obecnie stolica Bangladeszu), gdzie w 1952 roku pięciu studentów uniwersytetu zginęło podczas pokojowej demonstracji. Studenci domagali się nadania językowi bengalskiemu statusu jednego z dwóch języków urzędowych w Bengalu Wschodnim, należącym wówczas do Pakistanu. Oficjalnie rząd Pakistanu ogłosił bengalski językiem urzędowym w 1956 roku, po wielu latach sporów.
Ze statystyk wynika, że na świecie – co dwa tygodnie – bezpowrotnie znika jeden język, a wraz z nim nierozerwalnie związane z nim bogactwo intelektualne i kulturalne tradycji przekazu zarówno ustnego jak i pisanego.
Obchody DNIA JĘZYKA OJCZYSTEGO, podkreślają zaangażowanie w ochronę językowej tożsamości kulturowej, promując język ojczysty w edukacji jako narzędzie o decydującym znaczeniu w procesie uczenia się, zdobywania wiedzy i rozumienia świata.
Podkreślanie wagi edukacji w narodowym języku ojczystym – szczególnie na wczesnych etapach nauczania – pozwala zbudować silny fundament dla późniejszych, wyższych etapów nauki, podejmowanych często także w językach obcych.
Świadomość znaczenia języka ojczystego i dialektów przyczynia się do rozwijania edukacji globalnej oraz wpływa na kształtowanie społeczeństwa zarówno w znaczeniu lokalnym jak i globalnym. W tym dniu organizowane są spotkania naukowe, seminaria oraz wydarzenia dotyczące roli języka w kulturze oraz w życiu codziennym. Tematem naukowej konferencji jest choćby rola języków ojczystych, w promowaniu wiedzy społeczeństw lokalnych i autochtonicznych oraz znaczenie języków w rozwiązywaniu problemów dotykających świat.
W naszym kraju w tym dniu organizowane są między innymi kampanie społeczne dotyczące języka polskiego. Na przykład kampania pod nazwą „Ojczysty - dodaj do ulubionych” została zorganizowana przez Narodowe Centrum Kultury i Radę Języka Polskiego. Celem kampanii jest upowszechnianie świadomości językowej oraz zwiększenie poczucia odpowiedzialności za polszczyznę. Inną kampanią społeczną jest „Język polski ą-ę”, która przeciwdziała zapomnieniu charakterystycznych polskich liter. A dzięki zachowaniu źródeł historycznych dziś wiemy, że najstarsze zdanie zapisane w języku polskim brzmi: „Daj, ać ja pobruszę, a ty poczywaj”. To zdanie zostało zamieszczone w Księdze Henrykowskiej, spisanej w opactwie cystersów w Henrykowie ok. 1270 roku przez jej opata Piotra.
Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego zarówno w skali globalnej i lokalnej dąży do ochrony języków ojczystych, jako wspólnego dziedzictwa kulturowego.
Warto podkreślić, że nowa podstawa programowa kształcenia ogólnego wskazuje, iż najważniejsze umiejętności rozwijane w ramach podstawy programowej kształcenia ogólnego w szkole – KLUCZOWE KOMPETENCJE JĘZYKOWE – to sprawne komunikowanie się w ojczystym języku polskim zgodnie z normą językową.
W procesie kształcenia ogólnego SZKOŁA NA KAŻDYM PRZEDMIOCIE KSZTAŁTUJE KLUCZOWE KOMPETENCJE JĘZYKOWE UCZNIÓW, wyposażając w wiedzę i umiejętności umożliwiające komunikowanie się w języku polskim zgodnie z zasadami poprawności językowej.
Lidia Wojnowska
– Nauczyciel JĘZYKA OJCZYSTEGO