PRZEKŁAD INTERSEMIOTYCZNY –
INNOWACJA METODYCZNO–PROGRAMOWA
>> KREATYWNI TWÓRCY <<
– ILUSTRATOR KLASYKI LITERATURY –
MAKBET SZEKSPIRA
PRZEKŁAD INTERSEMIOTYCZNY to tłumaczenie znaków, które należą do odmiennych systemów. Zwykle jest to artystyczne przełożenie treści utworu – na przykład tekstu literackiego na taki, który posługuje się innym systemem znaków – na język: malarstwa, rzeźby, muzyki, teatru czy filmu, którego nie należy utożsamiać z filmową czy teatralna adaptacją tekstu literackiego, będącą dowolnym przekładem dzieła literackiego na język filmu czy teatru, gdzie nie dokonuje się „ścisłego” tłumaczenia tekstu, gdyż scenariusz – filmowy czy teatralny – nie przewiduje zwykle wiernego odtworzenia pierwotnego tekstu dzieła, lecz jest jego dowolnym dostosowaniem do potrzeb filmu czy spektaklu teatralnego i stanowi – najczęściej – REINTERPRETACJĘ tekstu literackiego przez twórców teatru czy filmu.
Cel przekładu intersemiotycznego zatem polega na tym, że tworzony jest z zachowaniem sensu tekstu pierwotnego – literackiego – należy jednak podkreślić, że podczas jego dokonywania, treść utworu literackiego przekładana jest na inną formę o innym systemie znaków. Można powiedzieć, że tworzy się rekonstrukcję pierwotnego utworu w zmienionym kształcie, ale zachowując jego pierwotne przesłanie, które przyświecało twórcy przy tworzeniu utworu literackiego.
W tym rozumieniu jest przekładem z języka pisanego na język obrazu. Aby móc właściwie dokonać takiego przekładu, trzeba znać podstawowe konwencje obrazu zakorzenione w kulturze, do których należą:
konwencja realistyczna => utożsamiana z komiksem
konwencja symboliczna => utożsamiana z plakatem
konwencja artystyczna => utożsamiana z: malarstwem, rzeźbą, muzyką, filmem, teatrem
Istotę stanowi fakt, iż jedną informację można przekazywać na różne sposoby. Innymi słowy mówiąc: jeden komunikat można przekazać w różnej formie – w języku pisanym, mówionym czy w formie obrazów, dźwięków lub w formie synkretycznej – a co ważne, pomimo różnic, jakie zachodzą między tymi formami, przekazywana idea ma zawsze ten sam sens – przesłanie pozostaje nie zmienione , niezależnie od formy i znaków, za pomocą których jest przekazywana – to wciąż ta sama informacja z zachowaniem idei przesłania, oddaniem istoty problematyki oraz treści, choć w innej formie i przy pomocy innych znaków.
Ze względu na to, iż tak ważne jest zachowanie sensu pierwotnego tekstu literackiego – przekład intersemiotyczny jest trudny i cechuje się wieloma regułami. Niełatwo jest bowiem dokonać przekładu z języka pisanego na obraz czy dźwięk tak, aby przekaz był jednakowo zrozumiały w obu formach. Trzeba odznaczać się talentem wyobraźni np. plastycznej i wyczuciem tekstu, by prawidłowo dokonać przekładu poprzez znaki innego systemu – językowego – na obraz.
Przekład intersemiotyczny pomaga odkrywać – analizować i doświadczać – interpretować / reinterpretować literaturę.
Analizuje się dany utwór i zawarty w nim przekaz wyraża się za pomocą innych środków wyrazu – obrazu, barwy dźwięku, gestu – co ma na celu oddanie uczuć, emocji, które towarzyszą przy lekturze konkretnego utworu, aby finalnie wrócić do treści utworu.
Nauczyciel języka polskiego często stosuje przekład intersemiotyczny jako metodę pracy z tekstem literackim, aby wyzwolić u zainteresowanych uczniów intymny osobisty kontakt z tekstem literackim, korzystanie z odkrytych i rozwijanych uzdolnień – ba, nawet talentów – do intymnego obcowania z literaturą oraz ekspresji WYOBRAŹNI, indywidualnego KREATYWNEGO przeżycia sztuk i TWÓRCZEGO stworzenia nowej jakości wyrazu poprzez sztukę.
***
Na tym polu nie lada umiejętnościami ILUSTRATORA klasyki literatury światowej – Makbeta Szekspira – wykazała się MARTA TUL – Uczennica klasy 2pD ZS w Grójcu, ujawniając wrażliwość i talent, ale także TWÓRCZE zaangażowanie oraz KREATYWNY kontakt z tekstem dzieła literackiego poprzez INNOWACYJNĄ INTERPRETACJĘ w formie PRZEKŁADU INTERSEMIOTYCZNEGO klasyki literatury światowej.
MARTA TUL – Uczennica klasy 2pD Zespołu Szkół w Grójcu
– pod kierunkiem Nauczyciela języka polskiego
– Lidii Wojnowskiej Członka Zespołu d/s Uczniów zdolnych
– sekcja KREATYWNYCH TWÓRCÓW w ramach PEDAGOGICZNEJ INNOWACJI PROGRAMOWO
– METODYCZNEJ > KREATYWNI TWÓRCY <